-
sześć pytań o zdrobnienia1.12.20081.12.2008Imiona zdrabnia się rozmaicie, np. jedno imię może mieć kilka tak niepodobnych zdrobnień jak Dorek i Teoś (oba od Teodor). A co ze zdrobnieniami innych wyrazów? Czy jakieś zasady mówią, że np. zdrobnienie od jamnik to tylko i wyłącznie jamniczek, a nie żaden mniś, jamnio czy jamek? A może wyrazy mają po kilka, ale nie dowolnych, lecz „ściśle określonych” zdrobnień (od jamnik – jamniczek i jamniś, od poradnia – poradeńka i poradniusia) na tych kilku koniec?
Ostatnio poproszono mnie o rozstrzygnięcie, jak brzmi zdrobnienie od podłoga. Nie potrafiłem sobie wyobrazić innej wersji niż podłóżka, ale też nie wiedziałem, czy to jest w ogóle do rozstrzygania, bo może każdy ma prawo zdrabniać po swojemu, byle odbiorca zrozumiał?
Jest też problem, kiedy wybrać -ik, a kiedy -ek? Leksykonik czy leksykonek? – wydaje się, że oba są dobre, ale jednak mamy kotek (nie kocik) oraz akcik (nie aktek).
Zdarzają się też zdrobnienia od nazw geograficznych: Warszawka i Krakówek to formy ze słownika ortograficznego, ale czy swego czasu były jedynymi do wyboru? Jaką postać miałyby Polska, Hiszpania, Zakopane, gdyby ktoś z jakichś względów potrzebował je zdrobnić? Czy takie zdrobnienia pisane małą literą mają inne znaczenie niż pisane dużą?
Czy to wszystko są jeszcze „formy potencjalne”, czy już „neologizmy”? -
szukać i dostarczać10.06.200510.06.2005Witam,
interesują mnie czasowniki odszukać, odszukiwać – jakim rządzą przypadkiem? Czy prawidłowe jest zdanie: „W ten sposób najłatwiej odszukać nowe, kolejne gatunki zwierząt”, czy „… nowych kolejnych gatunków”? A jakim przypadkiem rządzi czasownik dostarczać? Dostarczać wszelkich informacji czy wszelkie informacje?
Dziękuję. -
świadkini
18.04.202318.04.2023Szanowni Państwo, zwracam się z pytaniem, czy żeńska forma świadkini (w rodzaju męskim np. świadek historii, świadek wydarzeń) jest poprawna?
-
Tallin czy Tallinn?
26.11.2021 -
te dziesięć minut i tych dziesięć minut14.05.201114.05.2011Dzień dobry!
Piszę, by zapytać, który z poniższych wariantów jest poprawny i dlaczego: „Te dziesięć minut…” czy „Tych dziesięć minut przyprawiło mnie o zawrót głowy”. Dotychczas używałem formy podanej tu jako druga, lecz coraz częściej spotykam się z zapisem pierwszym, co odbiera mi trochę pewności. Dotyczy to, oczywiście, nie tylko podanego w przykładzie czasu. -
ten litr czy ta litra?5.10.20055.10.2005Czy jest poprawną odmianą: jedną litrę, np.: „Proszę podać mi jedną litrę”?
Pozdrawiam.
-
Turniej26.11.201926.11.2019Jaka jest poprawna forma turniej gry planszowej Monopoly czy turniej w grę planszową Monopoly? Chodzi konkretnie o jedną grę. Logiczne wydaje się pierwsze połączenie, ale czy na pewno?
-
Udzielać daru
27.07.202227.07.2022Dzień dobry!
czy zwrot 'udzielać daru' jest niepoprawny? Na pewnym forum rozgorzała dyskusja o to, czy daru można udzielać. Słownik poprawnej polszczyzny PWN nie odnotowuje, że to błędne zestawienie, w języku kościelnym sformułowanie to się pojawia zarówno w tekstach świeckich, jak i w Modlitwie do Ducha Świętego. Czy zatem Duch Święty nie ma prawa udzielać daru proszącym?
Pozdrawiam
-
Wątpliwości co do pisowni niekoniecznie2.01.20162.01.2016Jeśli do Ciebie nie przyjdę, to niekoniecznie dlatego, że wyjadę poza miasto. Może akurat będę chory
czy
Jeśli do Ciebie nie przyjdę, to nie koniecznie dlatego, że wyjadę poza miasto. Może akurat będę chory?
Który z powyższych przykładów jest poprawny? Niekoniecznie na ogół piszemy razem, ale w tym wypadku jest to zaprzeczenie i występuje nacisk na sylabę nie. Chcę się tylko upewnić.
-
Wernisaż
18.02.2022Dzień dobry!
Moje pytanie dotyczy poprawności użycia wyrazu wernisaż. Skoro wernisaż to otwarcie wystawy, to które użycie jest poprawne?
1. Wernisaż wystawy malarstwa .....
2. Wernisaż malarstwa ...
Będę wdzięczna za odpowiedź.